Dil Kültürü ve Laklak Bilgisi

Ayrı yazılması gerektiği halde bağlaç olan "de"ler ("Dahi anlamındaki de" olarak da bilinir camiada.) ve "ki"ler, (Bunun lakabı yok, yazık :( Ağlamıyorum, gözüme bağlaç kaçtı. ) efendime söyleyeyim soru eki "mi"ler (Soru eki mi?) (Bak, ayrı yazdım.) hep bitişik yazılıyor ya... Hah, ona feci takığım ben. Bitişik yazılması gereken hal eki "-de", ilgi eki "-ki" (ekikiekiki) falan da ayrı yazılıyor mesela zaman zaman. Ona da delleniyorum. (Boş İşler Daire Başkanlığı kadrolu dellenmeçler arıyor!) Lakin sakin kafayla düşününce ikizlerin birbirine karışmasını doğal buluyorum. İnsanlar neyi neden ayrı yazmaları gerektiğin bilse kötü ikiz öbürünün yerini alamaz. O yüzden dev hizmetlerime bir yenisini ekleyip neden ayrı yazılmaları gerektiğini açıklamaya karar verdim.

Dahi anlamındaki de: Adı üstünde, (Bak bu bitişik mesela.) "dahi", o yüzden halktan kopuk, kibirli. (Bildiğin götü kalkmış, fazılsay olmuş.) Kendisini bu sebeple uzak tutuyor, ayrı yazılmakta ısrarcı.

Örnek cümle;
Sen de mi Brütüs? (Kayahan'dan Sezar için geliyor; Sen de mi aklıma sığmıyor sen de mi? Demek bana yine hüsran bana yine hançer var temalı eser, sonradan sözleri değiştirilip "Esmer günler" ismini almak suretiyle Nilüfer tarafından seslendirilmiştir.)

Sende mi Brütüs? (Bak burada "de" bitişik. Neden? Sezar hançerini kaybetmiş, Brütüs'te olup olmadığını soruyor. Brütüs "nerede çıkardıysan oradadır" diyor, gidip bir bileyci buluyor ve hançeri Sezar'ın sırtına ekliyor. O yüzden bitişik.)

Soru eki mi: Bu "mi" aslında bir nota olduğu için ayrı yazılır. Do Re (Mi tek kullanımlıktı, ilk cümlede kullandım, bitti.) Fa Sol La Si de nota ve ayrı yazılıyor mesela, ama "Sol"le soru soramazsınız.

Cümle kurayım hemen;
Evi mi sattın? (Bi soru sordum! Ayırdım "mi"yi.)
Evimi sattın. (Tespit yaptım burada, ayırmıyorum.) (Muhatabım hayali evimi benden habersiz sattığı için bacaklarından ikiye ayırdım o ayrı.)

Bağlaç olan "ki": Bunda kural basit. "Öyle ki", "böyle ki" derken ayrı, (Çünkü bağlaç bu, iki şeyi birbirine bağlıyor, onçün ayrı. (Bağladığı için ayrı olması biraz ironik geldi birden.) Kendi bağlı olsaydı bağcık derdik, bitişik yazardık.) "ebeninki " derken bitişik yazıyorsun, çünkü bu iyelik eki. (Hayır, "eki"deki ki ayrı yazılmaz.)

Bu konuda şahsıma ait bir şiiri örnek vermek istiyorum ki zaten daha önce "Şair oldum" başlığı ilen bilokta şe'yapmıştım. (Bak, bağlaç olarak kullandım, ayırdım.)
"Ayri yazılsa "belki"deki "ki",
Hem bağlac olsa hem iyelik eki."

Bir bol parantezli yazının daha sonuna geldik biriciklerim. Huzurlarınızdan ayrılırken ben ve kafa sesim size esenlikler dilemekten çekinmeyiz.